In de wijk

Bewustwordings-bijeenkomst

Steeds meer mensen met een psychische aandoening verblijven niet in een instelling maar wonen zelfstandig (of met begeleiding) thuis. Een kleine minderheid vertoont door hun aandoening soms gedrag dat zorgen oproept, angstig maakt of overlast veroorzaakt. Zorgen om de persoon of zorgen over de veiligheid in de buurt of wijk. Het onbegrepen gedrag kan zorgen voor vooroordelen en onbegrip.

Over psychische aandoeningen bestaan veel vooroordelen. Mensen die een psychische aandoening hebben, worden vaak niet begrepen en zelfs gemeden of uitgesloten. Niet het gedrag maar een heel mens bestempelen we als ‘vreemd’, ‘gek’ of ‘verward’. Een ander woord voor stempel is ‘stigma’ en iemand van een stempel voorzien noemen we ‘stigmatiseren’. 70% van de mensen met een psychische aan- doening ervaart dat anderen hen stigmatiseren en als gevolg hiervan discrimineren, zo stelt de Wereld Gezondheidsorganisatie Europa. Tweederde daarvan stopt daardoor met enige activiteit: zoals (vrijwilligers en actieve inwoners) werk, verenigingsleven, contact met vrienden of men vermijdt hulp. Dit versterkt het gevoel van hopeloosheid en ‘er niet bij te horen’ en zorgt voor een lage kwaliteit van leven.

Mensen met een psychische aandoening ervaren stigmatisering als een grote barrière bij maatschappelijke participatie. Het is een dagelijkse bron van zorg. Stigmatisering draagt bij aan werkloosheid, sociale angst en sociaal isolement. Dat kan anders!

In Nederland wordt gericht stigma bestreden met interventies die ontwikkeld zijn of worden ontwikkeld. We spreken overigens niet van ‘verward gedrag’, we gebruiken het begrip ‘onbegrepen gedrag’. Dit is een diverse doelgroep die breder is dan mensen met een psychische aandoening.

Het draaiboek

Het Netwerk Kwaliteitsontwikkeling GGz heeft de generieke module Destigmatisering opgesteld. Deze module beschrijft de ernstige gevolgen van stigmatisering, die worden ervaren in allerlei maatschappelijke domeinen waar mensen wonen, werken, leren, dagbesteding hebben en eveneens in persoonlijke relaties. Daarnaast gaat ze in op het belang om stigmabestrijding hand in hand te laten gaan met het bevorderen van meedoen in de samenleving en het bieden van mogelijkheden om gewenste sociale rollen (weer) in te vullen.

Download (pdf)