Sinds haar negentiende kampt Froukje (47) met depressieve periodes en krijgt ze medicatie. Jarenlang functioneerde ze daarmee prima. Thuis en op haar werk. Ingrijpende gebeurtenissen in haar latere leven ontregelden haar volledig. Gelukkig is ze herstellende en vol goede moed over haar mogelijkheden.
Een maatschappij waarin we net zo omgaan met psychische kwetsbaarheid als met lichamelijke. Daarop hoopt Froukje en openheid draagt daaraan bij denkt ze. ‘Ik merk dat mijn omgeving niet zo makkelijk praat over psychische problemen. Terwijl dit degenen die ermee kampen juist kan sterken. Je denkt dat je er alleen in staat, maar dat is niet zo. Ik wil zo graag dat iedereen voor vol wordt aangezien en gelijke kansen krijgt. Als het normaal is om er over te praten, is het ook normaler in de samenleving. Nu kan je vaak niet precies de vinger leggen op stigma, maar je weet feilloos wanneer iemand het totaalplaatje ziet en jou als mens.’
‘Geluk met de juiste mensen om me heen’
STABIEL GEZINSLEVEN
Haar eerste depressieve periode trad op toen ze net ging werken. Ze werd bestempeld als overspannen en ging parttime werken. Op haar 22ste kreeg ze een zoon, twee jaar later een dochter. Vijf jaar lang bleef ze thuis voor de kinderen, daarna pakte ze haar deeltijdbaan weer op.
Begin dertig volgde de diagnose bipolaire stoornis, waarbij manische en depressieve periodes elkaar afwisselen. ‘Het ging goed met me, mede doordat ik een stabiel gezinsleven leidde’, omschrijft Froukje zelf. ‘Ik had soms mindere periodes, maar functioneerde wel. Ik had geluk met steeds de juiste mensen om me heen die tijdig ingrepen. Een goede bedrijfsarts bijvoorbeeld, en mijn (ex-)man. Mijn werkgever wist ervan en daarmee was voor hem de kous af. Thuis net zo, we praten er niet echt over. Ging het even niet goed, dan stelde ik mijn medicatie bij.’
IN ÉÉN KLAP VOLWASSEN
Jarenlang verliep het prima zo. Tot ze in 2013 te maken kreeg met een heftig live event zoals ze het zelf noemt: ‘Daardoor raakte ik echt van het pad af, met opnames als gevolg. Mijn kinderen waren inmiddels 20 en 22 en steunden mij enorm. De rollen waren omgedraaid. Ze zorgden ineens voor mij in plaats van andersom en waren in één klap volwassen. Op goede dagen mochten ze me bijvoorbeeld mee de stad innemen. Dan maakten ze afspraken met de verpleging over hoe laat ze me moesten terugbrengen. Lastig vond ik dat.’
Na twee jaar in de ziektewet vanwege een lange opname raakte ze haar baan kwijt. Wederom een zeer ingrijpend gebeuren. ‘Ik heb jarenlang geknokt om mijn baan terug te krijgen. Niet gelukt helaas, je moet ook wel welkom zijn. Het was een moeilijke tijd met diepe dalen. Op betere dagen nam mijn dochter me mee op pad of liep ik lang buiten met de hond. Daar kwamen pijnlijke reacties op, dat mensen dat ook wel lekker wilden in plaats van te werken. Terwijl ik puur aan het overleven was. Dat maakt psychische problematiek zo ingewikkeld: je ziet het niet.’
‘Het is een innerlijke strijd’
HELPEN OPSTAAN
Froukje legt zich allesbehalve neer bij haar honderd procent arbeidsafkeuring. Ze start volgende week met een stage voor haar opleiding tot ervaringsdeskundige in de zorg. Daar heeft ze enorm veel zin in: ‘Natuurlijk voel ik niet hetzelfde als iemand met dezelfde problematiek, maar ik begrijp diegene wel. Ik weet hoe je hersenen kunnen werken waardoor je in een cirkel belandt die nog maar één uitweg lijkt te bieden. Door mijn eigen ervaringen kan ik heel goed een luisterend oor bieden. Niet uit medelijden, maar uit mededogen. Er is zo’n mooi citaat: De eersten om je te helpen opstaan zijn degenen die weten hoe het is om te vallen.’
INNERLIJKE STRIJD
Toch had Froukje zelf ook vooroordelen. Bijvoorbeeld ten opzichte van medepatiënten, vertelt ze: ‘Ik betrapte mezelf er op dat ik dacht ‘goh, je bent eigenlijk heel slim.’ Logisch natuurlijk, want psychische problematiek kan iedereen overeenkomen. Waar ik echt tegenaan liep was dat ik al die jaren goed had gefunctioneerd mét mijn bipolariteit. Bij mensen met een psychische kwetsbaarheid mankeert iets aan het hoofd, maar niet alles! Er is altijd iets wat het goed doet. Dat vergeten mensen die psychisch gezond zijn. Of ze zien het niet.’
THUISFRONT
Herstellen doet ieder op zijn eigen manier, ontdekte Froukje: ‘Het heeft tijd nodig. Je moet er in groeien en accepteren hoe het is. Ik heb veel geleerd, met name van de dagbehandelingen en de steun van gelijkgestemden in de groep. En mijn thuisfront heeft me ook erg geholpen: mijn partner, kinderen en – jawel – de hond.’
Verder ondervond Froukje dat herstel ook een veranderproces is in denkwijze en balans vinden in je medicatie: ‘Ik raak mijn psychische kwetsbaarheid nooit meer kwijt, maar leer er wel mee leven. Ik wilde ook dat het aantoonbaar was, om het goed te praten: ‘Zie je, het is wetenschappelijk bewezen, ik kan er niets aan doen!’ Alsof dat iets uitmaakt… Het is een innerlijke strijd. Ik moet het gewoon accepteren en ermee leren omgaan.’
