Door: Anne-Marie (haar blog: ervaringenvaneenstigmama.com)
Bijna de helft van alle mensen in Nederland krijgt ooit in zijn leven te maken met een psychische aandoening. Bij een klein deel van de mensen met psychische aandoeningen zijn de problemen langduriger en complexer van aard en zorgen ze voor veel bijkomende problemen in het dagelijks leven. Minder dan één op de vijf mensen met ernstige psychische aandoeningen heeft een betaalde baan. De meeste mensen met een psychische aandoening hechten, net als andere Nederlanders, veel waarde aan het hebben van een betaalde baan.
Om echter werk te vinden en te behouden als je een psychische beperking hebt, is nog helemaal niet zo gemakkelijk. Mensen kunnen aanlopen tegen vooroordelen die hen beletten om weer aan het werk te komen. Zo kunnen ze er bijvoorbeeld tegen aan lopen dat werkgevers minder snel bereid zijn om mensen met psychische beperkingen aan te nemen. Maar omdat dat niet alleen voor mensen met een psychische beperking geldt, zijn er gelukkig steeds meer programma’s om in het algemeen meer mensen met een beperking aan de slag te laten gaan. En dat zo’n programma werkt, dat heb ik aan den lijve ondervonden!
WWVT
Toen ik ruim 7 jaar geleden uitviel op mijn werk, ging ik vrij snel daarna in therapie. Vast onderdeel van die therapie was het onderwerp WWVT: Wonen, Werken en Vrije Tijd, vanuit de gedachte dat aandacht schenken aan deze onderwerpen je kan helpen bij het werken aan je herstel.
Aan het begin van de therapie leek het erg voorbarig om het over werk te hebben. Ik kon het niet drooghouden als we het maar even over werk hadden, maar toch bleven de therapeuten het wekelijks ter sprake brengen in de groep waarin ik zat. Na een jaar therapie was ik pas in staat om aan de W van werken aandacht te schenken. Ik had mijn werk dan nog wel, maar de dreiging van langdurige arbeidsongeschiktheid lag op de loer. Terugkeren naar mijn oude werk was geen optie meer. Ik moest weer gaan proberen om te reïntegreren en dat deed ik door vrijwilligerswerk te gaan doen. Dat smaakte naar meer en uiteindelijk kreeg ik in 2018 mijn eerste nieuwe baan bij een werkgever die op de hoogte was van mijn kwetsbaarheid. Het was een baan die ik in eerste instantie aanging om aan belangrijke doelen te werken: het vergroten van mijn belastbaarheid, het opbouwen van een werkbare wekelijkse structuur, het weer kunnen samenwerken met collega’s en het benutten en verder onderzoeken van mijn talenten. Het werk ging me echter zo goed af, dat ik het al snel beschouwde als een echte baan waarin ik er toe deed.
IPS JOBCOACH
Het lukte me vooral om weer aan het werk te gaan door de begeleiding van mijn IPS jobcoach. IPS is een traject dat ik ruim drie jaar geleden toegewezen heb gekregen door UWV. IPS staat voor Individuele Plaatsing en Steun en het is een beproefde methode voor het vinden en behouden van betaald werk voor mensen met psychische klachten en een afstand tot de arbeidsmarkt.
‘Mijn werkgever weet van mijn kwetsbaarheid en laat mij deze zelfs inzetten.’
Ik ben nu een aantal maanden ‘klaar’ met het IPS traject en nu sinds ruim een jaar werkzaam als ervaringsdeskundige in opleiding bij een grote GGZ-instelling. En ik kan vol vertrouwen zeggen dat dit werk me enorm op het lijf is geschreven en me heel erg goed doet. Zo heb ik het gevoel er weer bij te horen, weer iets te kunnen en weer iets te kunnen bijdragen. Ik voel me regelmatig in een echte flow! Het werk dat ik nu doe is anders dan het werk dat ik deed voor mijn uitval, maar voelt zoveel beter! Mijn werkgever weet van mijn kwetsbaarheid en laat mij deze zelfs inzetten. Ik was hiervoor leidinggevende, nu ben ik hulpverlener. En die jas past mij zoveel beter. Wie had dit zeven jaar geleden gedacht? Of zelfs vier jaar geleden?
OMMEZWAAI
Zeven jaar geleden lag ik dagenlang te huilen op mijn bed en apathisch en geïsoleerd van de buitenwereld voor me uit te kijken. En vier jaar geleden zat ik nog bevend van angst bij de verzekeringsarts van het UWV. Ik dacht alleen maar: hij is er niet voor mij, hij is er alleen maar op uit om mij vooral niet af te keuren zodat ik gedwongen terug moest naar mijn oude baan. Ook zat ik vier jaar geleden nog bij de arbeidsdeskundige en kreeg ik te horen dat mijn perspectief was om taarten te gaan samenstellen in een fabriek. Iets waar ik erg verdrietig van werd. Niet omdat dat geen nuttige functie is, maar het paste zó niet bij mij en bij mijn talenten die ik dacht te hebben. Lange tijd dacht ik dat het allemaal zo zou blijven gaan. Dat ik mijn verdere leven op de bank zou zitten en zou toekijken hoe anderen hun dromen wel allemaal vervulden. Hoe anderen lekker aan het werk waren en het daar druk mee hadden. Dat dat niet meer voor mij zou zijn weggelegd. Dat ik goed passend werk voorgoed van mijn agenda zou moeten schrappen.
‘Gelukkig heeft iedereen om mij heen het vertrouwen gehouden in mij.’
Gelukkig is het anders gelopen. Gelukkig heeft iedereen om mij heen het vertrouwen gehouden in mij. Waardoor ik ook weer vertrouwen in mezelf kreeg. Waardoor ik stappen durfde te zetten in mijn herstel en ik weer in mijn kracht kwam. En werk is daar voor mij een heel belangrijk onderdeel van geweest.
KRACHT IN PLAATS VAN KLACHT
Mijn huidige werkgever kijkt naar talenten van mensen en benadrukt deze bij voorkeur. Hij denkt in krachten in plaats van klachten en begeleidt mij daar waar ik nog kan leren. En sluit dus helemaal aan bij mij zodat ik erkenning krijg en weer voel ‘er toe te doen’. En ik ben zo blij dat ik nu als professioneel geschoold ervaringswerker andere mensen deelgenoot kan maken van mijn ervaringen en ideeën over herstel en het weer in je kracht komen. Misschien kan ik hen helpen door er voor hen te zijn en hen mijn verhaal van hoop te vertellen. Zodat anderen wellicht ook kunnen ervaren hoe krachtig het medicijn van werk voor je herstel kan zijn.
